"Biolo­gische" bestrijding eiken­pro­ces­sierups


Stop met dit verwoes­tende middel!

Indiendatum: apr. 2020

Het college wordt verzocht de volgende vragen schriftelijk te beantwoorden:

  1. Wanneer kan de raad de visie Ecologie, met daarin antwoorden op en voorstellen voor een ecologische bestrijding van de eikenprocessierups, waar u in uw beantwoording op onze schriftelijke vragen uit september 2019 bij veel antwoorden naar refereerde en helaas deze tot op heden nog steeds niet aan de raad aangeboden, verwachten?
  2. Is het college het met de Partij voor de Dieren en deskundigen, die het gebruik van XenTari met “op een mug schieten met een kanon.” vergelijken, aangezien alle bladetende insecten zullen sterven, waaronder 100 andere soorten rupsen van nachtvlinders en de biodiversiteit en ecologie worden daardoor ernstig aangetast, eens dat Xentari een veel te zwaar middel is, omdat het ook andere rupsen en andere dieren (al dan niet indirect) doodt en het het ecologisch evenwicht verstoort en daarmee haar doel voorbijschiet? Zo nee, waarom niet?
  3. Is het college het met ons eens dat, zolang er geluiden klinken uit het veld dat ook andere dieren, zoals lieveheersbeestjes, door het middel gedood worden en (jonge) vogels doodgaan door voedselgebrek, aangezien alle rupsen, een belangrijke voedingsbron van jonge vogels, gedood worden en onder andere de Vlinderstichting en de Vogelbescherming momenteel nog onderzoek doen naar de schadelijke bijeffecten voor andere dieren, het voorzorgsprincipe gehanteerd moet worden en dit middel dus niet gebruikt kan worden tot er meer duidelijkheid is over de effecten? Zo nee, waarom niet?
  4. Is het college het met ons eens dat, naast de in vraag 2 en 3 genoemde nadelen, de gekozen “biologische middelen” ook uitermate dieronvriendelijk zijn (zie toelichting), het op deze wijze van bestrijden van overlast door dieren onacceptabel en onethisch is en dat er uitsluitend diervriendelijke middelen en methodes gebruikt mogen worden? Zo nee, waarom niet?
  5. Is het college het met ons eens dat bij het op grote schaal in het milieu, de natuur en stedelijke omgeving verspreiden van bestrijdingsmiddelen, “biologisch” of niet, niet uitgesloten kan worden dat dit op korte of lange termijn negatieve gevolgen voor de volksgezondheid, dierenleven of ecologie heeft en ook hierbij het voorzorgsprincipe gehanteerd dient te worden? Zo nee waarom niet?
  6. Is het college, gezien al het bovenstaande, bereid te stoppen met de ecologisch desastreuze en dieronvriendelijke wijze van bestrijden en zo snel mogelijk over te stappen op het herstel van ecologisch evenwicht en vergroten biodiversiteit, en daarmee een toename van de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups, waarmee overlast van welke diersoort dan ook in het algemeen en van de eikenprocessierups in het bijzonder, minder zal worden? Zo nee waarom niet?
  7. Mocht het dit seizoen niet meer mogelijk zijn om over te stappen op herstel van ecologisch evenwicht in plaats van de huidige desastreuze en dieronvriendelijke middelen, kan het college dan wel garanderen dat voor het nieuwe seizoen dit wel het geval zal zijn en de effecten daarvan op tijd merkbaar zullen zijn? Zo nee, waarom niet?

Toelichting

In september 2019 stelde de Partij voor de Dieren vragen over een lange-termijn oplossing voor de overlast van de eikenprocessierups in Almere. In de beantwoording daarop refereerde het college bij vele van hun antwoorden aan de visie Ecologie. Ondertussen is een nieuw seizoen van bestrijding aangebroken en is de visie er nog steeds niet en zijn de ecologische oplossingen dus nog niet (volledig) geïmplementeerd. Bij deze bestrijding wordt als eerste middel gekozen voor bestrijding via aaltjes en bacteriën, waaronder het middel Xentari 1). Hierbij eten de rupsen
de bladeren die behandeld zijn met Xentari. De eiwitkristallen worden in het spijsverteringsstelsel afgebroken tot toxinen die specifiek binden op de darmwand en deze afbreken. De aangetaste rupsen bewegen traag, veranderen van kleur en verschrompelen. Er treedt een vraatstop op en enkele dagen later sterven de rupsen. Ook de aaltjes zelf veroorzaken een darminfectie waardoor ze stoppen met eten. Na oplopen van de infectie zullen de rupsen binnen 5 tot wel 10 dagen sterven.

Voorzitter Arnold van Vliet van het Kenniscentrum Eikenprocessierups weet dat je ‘met XenTari alle rupsensoorten doodspuit’. “Met name rond eiken merk je dat, want die staan bekend om hun enorme rijkdom aan vlinders. Voor jonge vogeltjes blijft daar dan minder voedsel over. Je ondermijnt daarmee dus de natuurlijke bestrijding.'' 2)

Hiernaast wordt ook het opzuigen of verbranden van nesten als middel gebruikt. Ook lezen wij op de website van de gemeente dat er op diverse locaties in de eikenbomen vallen met lokstof worden geplaatst, waarmee vlinders van de eikenprocessierups worden geprobeerd te vangen. Om de 3 weken worden deze geleegd en worden de vlinders geteld. Dit alles is niet bepaald diervriendelijk te noemen.

Een middel waarbij mensen van tevoren gewaarschuwd moeten worden en ramen en deuren moeten worden dicht gehouden en wat bovendien uitsluitend voor professionals verkrijgbaar is en gebruikt mag worden, lijkt een
potentieel gevaar voor de volksgezondheid. Zie ook de uitgebreide bijsluiter met veiligheidswaarschuwingen. 3)

De Partij voor de Dieren stelde al eerder vragen over de bestrijding van de Eikenprocessierups.

1) https://www.roelofsgroep.nl/ra...
2) https://www.ed.nl/de-peel/hoez...
3) https://pim.bayercropscience.n...

Indiendatum: apr. 2020
Antwoorddatum: 19 mei 2020

Het college wordt verzocht de volgende vragen schriftelijk te beantwoorden:

  1. Wanneer kan de raad de visie Ecologie, met daarin antwoorden op en voorstellen voor een ecologische bestrijding van de eikenprocessierups, waar u in uw beantwoording op onze schriftelijke vragen uit september 2019 bij veel antwoorden naar refereerde en helaas deze tot op heden nog steeds niet aan de raad aangeboden, verwachten?
    De verwachting is dat de Visie ecologie in juni/juli 2020 aan de raad aangeboden wordt.
  2. Is het college het met de Partij voor de Dieren en deskundigen, die het gebruik van XenTari met “op een mug schieten met een kanon.” vergelijken, aangezien alle bladetende insecten zullen sterven, waaronder 100 andere soorten rupsen van nachtvlinders en de biodiversiteit en ecologie worden daardoor ernstig aangetast, eens dat Xentari een veel te zwaar middel is, omdat het ook andere rupsen en andere dieren (al dan niet indirect) doodt en het het ecologisch evenwicht verstoort en daarmee haar doel voorbijschiet? Zo nee, waarom niet?
    Wij zijn het er niet mee eens dat wij met het gebruik van Xentari “op een mug schieten met een kanon”. De eikenprocessierups kan serieuze gezondheidsklachten voor onze bewoners opleveren. Wij streven er dan ook naar om een balans te vinden tussen het voorkomen van gezondheidsproblemen enerzijds en een beperkte impact op de biodiversiteit anderzijds. Op dit moment zijn er geen andere methoden beschikbaar waarbij die balans redelijkerwijs gevonden kan worden. Wij volgen daarbij de leidraad van het kennisplatform eikenprocessierups dat in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) is opgericht. Daarnaast maken wij gebruik van het afwegingskader van de Vlinderstichting. Bij de inzet van Xentari werken wij risico gestuurd en het middel wordt alleen op eiken gebruikt waar de eikenprocessierups een bedreiging kan vormen voor de volksgezondheid. Wij bespuiten dus slechts een deel van alle eiken in Almere met Xentari en daardoor wordt het ecologisch evenwicht in algemene zin niet verstoord.
  3. Is het college het met ons eens dat, zolang er geluiden klinken uit het veld dat ook andere dieren, zoals lieveheersbeestjes, door het middel gedood worden en (jonge) vogels doodgaan door voedselgebrek, aangezien alle rupsen, een belangrijke voedingsbron van jonge vogels, gedood worden en onder andere de Vlinderstichting en de Vogelbescherming momenteel nog onderzoek doen naar de schadelijke bijeffecten voor andere dieren, het voorzorgsprincipe gehanteerd moet worden en dit middel dus niet gebruikt kan worden tot er meer duidelijkheid is over de effecten? Zo nee, waarom niet?
    Wij zijn het hier niet mee eens. Zie het antwoord op vraag 2.
  4. Is het college het met ons eens dat, naast de in vraag 2 en 3 genoemde nadelen, de gekozen “biologische middelen” ook uitermate dieronvriendelijk zijn (zie toelichting), het op deze wijze van bestrijden van overlast door dieren onacceptabel en onethisch is en dat er uitsluitend diervriendelijke middelen en methodes gebruikt mogen worden? Zo nee, waarom niet?
    Wij zijn het er hier niet mee eens. Wij maken een zorgvuldige afweging tussen het voorkomen van gezondheidsproblemen en de impact op de biodiversiteit. De door ons ingezette biologische middelen (Xentari en nematoden) maken gebruik van processen die ook, zonder tussenkomst van de mens, voorkomen in de natuur.
  5. Is het college het met ons eens dat bij het op grote schaal in het milieu, de natuur en stedelijke omgeving verspreiden van bestrijdingsmiddelen, “biologisch” of niet, niet uitgesloten kan worden dat dit op korte of lange termijn negatieve gevolgen voor de volksgezondheid, dierenleven of ecologie heeft en ook hierbij het voorzorgsprincipe gehanteerd dient te worden? Zo nee waarom niet?
    Wij zijn het hier niet mee eens. Zie het antwoord op vraag 2.
  6. Is het college, gezien al het bovenstaande, bereid te stoppen met de ecologisch desastreuze en dieronvriendelijke wijze van bestrijden en zo snel mogelijk over te stappen op het herstel van ecologisch evenwicht en vergroten biodiversiteit, en daarmee een toename van de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups, waarmee overlast van welke diersoort dan ook in het algemeen en van de eikenprocessierups in het bijzonder, minder zal worden? Zo nee waarom niet?
    Zo lang er geen goed werkend alternatief is, zijn wij niet bereid om te stoppen met de huidige vorm van beheersen. Wij zijn daarnaast van mening dat de huidige vorm niet desastreus is. Wij zijn echter wel doorlopend op zoek naar alternatieve methodes. Er worden in onze stad al sinds 2013 proeven gedaan en mogelijkheden onderzocht voor andere methodes, waaronder het stimuleren van de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups. Deze zijn de komende jaren nog niet effectief genoeg om de plaagdruk voldoende te verkleinen, daarom blijft de inzet van middelen zoals Xentari en nematoden noodzakelijk.
  7. Mocht het dit seizoen niet meer mogelijk zijn om over te stappen op herstel van ecologisch evenwicht in plaats van de huidige desastreuze en dieronvriendelijke middelen, kan het college dan wel garanderen dat voor het nieuwe seizoen dit wel het geval zal zijn en de effecten daarvan op tijd merkbaar zullen zijn? Zo nee, waarom niet?
    Nee, zie het antwoord op vraag 6.