Overlast van houtstook in Almere


Gezond stoken bestaat niet!

Indiendatum: 24 nov. 2021

Het college wordt verzocht de volgende vragen schriftelijk te beantwoorden:

1. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat er veel overlast door houtstook ervaren wordt?’ Zo nee, waarom niet?

2. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat de gemeente niet alleen moet voorlichten over de overlast van houtstook en te vragen om op bepaalde momenten niet meer te stoken, maar ook moet oproepen om helemaal niet meer te stoken in verband met de gezondheidsrisico’s die daaraan kleven?

3. Is het college bereid om een campagne op te zetten die gericht is op de onwenselijkheid van houtstook? Zo ja, per wanneer zou het college dat willen doen? Zo nee, waarom niet?

4. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat ze zich in het kader van haar zorgplicht voor de inwoners van de stad moet inzetten om (de overlast van) houtstook zoveel mogelijk te verminderen? Zo ja, welke extra mogelijkheden ziet het college die hiervoor kansrijk kunnen zijn? Zo nee, waarom niet?

5. Ziet het college mogelijkheden of kansen in het stimuleren van rookgasfilters voor op de houtkachels waardoor de schadelijke emissies gereduceerd worden? Zo nee, waarom niet?

6. Is het college bereid om het STAB-document1 toe te passen (Stichting Advisering Bestuursrechtspraak voor Milieu en Ruimtelijke Ordening) wanneer inwoners zich tot de gemeente wenden met klachten over stookoverlast? Zo nee, waarom niet?

7. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat een slooppremie, zoals bij een pilot in Nijmegen2, voor een houtkachel o.i.d. een goede stimulans kan zijn voor burgers die een schoon alternatief zoeken? Zo ja, bent u bereid om dit verder te onderzoeken? Zo nee, waarom niet?

8. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat als er wijken in Almere zijn die t.z.t. van hetaardgas afgaan er alleen gezonde alternatieven voor verwarming als optie moeten worden geboden en dat de inzet op houtstook vermeden moet worden? Zo ja, op welke wijze zou u dat willen regelen? Zo nee, waarom niet?

9. Is het college bereid om houtrookvrije wijken en/of houtrookarme wijken te stimuleren, zoals afgesproken in het Schone Lucht Akkoord met de provincie Flevoland? Zo ja, kunt u dit verder toelichten? Zo nee, waarom niet?

10. Is het haalbaar om in de APV of in de a.s. Omgevingswet een bepaling op te nemen dat houtstook bij bepaalde weersomstandigheden, zoals windstil weer of mist, verboden wordt? Zo ja, bent u bereid om dat te regelen? Zo nee, waarom niet?

1 https://stab.nl/wp-content/upl...
2 https://www.gelderlander.nl/ni...

Toelichting:

Nu het weer kouder wordt, zullen meer mensen gebruik maken van houtstook om het warm te krijgen. Hierbij komen bij het stoken van hout verschillende schadelijke (kankerverwekkende) stoffen in de lucht vrij. Houtstook is schadelijk voor de luchtkwaliteit binnen en buiten en daarmee voor de gezondheid en het milieu. Burgers hebben recht op gezonde lucht in iedere gemeente.

Het Longfonds heeft in 2018 een onderzoek laten uitvoeren naar omstandigheden voor mensen met een longziekte. Daaruit bleek dat ongeveer 750.000 mensen met een longziekte in Nederland last ervaren van houtstook. Gemeenten hebben een zorgplicht om overlast van houtstook te verminderen.

In december 2020 is een motie van de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer aangenomen dat gemeentes, via de toolkit of op een andere manier, de meldingen van houtstookoverlast serieus opvolging moeten geven (Motie Van Esch over het serieus opvolgen van meldingen van houtstookoverlast - Partij voor de Dieren)

Voorbeelden hiervan zijn:
In Utrecht is een campagne over houtstook begonnen, met de naam ‘liever niet, en denk aan je buren’. Hiermee laat de gemeente zien dat houtstook onwenselijk is en in sommige situaties zelfs direct gevaarlijk. In Nijmegen is een pilot gestart tegen houtstookoverlast. Een onderdeel van deze pilot is dat inwoners die hun open haard wegdoen €1.000 euro krijgen om te zorgen voor andere warmtebronnen3.

Almere geeft zelf ook informatie over houtoverlast en wat te doen via de website.

De Partij voor de Dieren wil dat er goede voorlichting wordt gegeven over de milieu- en gezondheidsrisico’s van houtstook, gecombineerd met een oproep om vooral niet te stoken! Immers, veel mensen zijn zich niet bewust van de schadelijkheid voor de gezondheid van henzelf en hun omgeving door houtstook. De Partij voor de Dieren stelt dat in een voorlichtingscampagne geen stooktips passen. Gezond stoken bestaat niet.

Indiendatum: 24 nov. 2021
Antwoorddatum: 21 dec. 2021

Op 24 november 2021 heeft u ons college schriftelijke vragen gesteld over Overlast van houtstook in Almere. Hieronder treft u onze antwoorden aan.

Vooraf: Bij de beantwoording van schriftelijke vragen van D66 d.d. 2 maart 2021 gaven wij aan dat wij deelnemen aan het Rijksconvenant Schone Lucht Akkoord (SLA). Houtstook is een actueel onderwerp dat via dit convenant verder wordt aangepakt. Alle kennis en informatie op het gebied van houtstook(overlast) is ondergebracht op https://www.stookwijzer.nu. Via deze webpagina vindt voorlichting plaats en kunnen burgers bij overlast een klacht indienen die dan naar de betreffende gemeente gaat. De webpagina geeft op adresniveau, afhankelijk van de meteorologische omstandigheden en de RIVM-index voor luchtkwaliteit, aan of het verstandig is de houtkachel aan te maken. Deze webpagina is ook te benaderen via de gemeentelijke webpagina.

1. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat er veel overlast door houtstook ervaren wordt?’ Zo nee, waarom niet?

Wij kregen de afgelopen jaren gemiddeld 15 en dit jaar tot op heden 21 meldingen die te maken hebben met houtstookoverlast. Zelfs als wij er vanuit gaan dat niet alle burgers die overlast ervaren daar een klacht over zullen indienen, concluderen wij hieruit dat de ervaren overlast beperkt is.

2. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat de gemeente niet alleen moet voorlichten over de overlast van houtstook en te vragen om op bepaalde momenten niet meer te stoken, maar ook moet oproepen om helemaal niet meer te stoken in verband met de gezondheidsrisico’s die daaraan kleven?

Wij vinden het aan uw raad om een uitspraak te doen of het gewenst is een ontmoedigingsbeleid tegen houtstook te voeren. Een oproep om niet te stoken is wat ons betreft op dit moment niet aan de orde. De landelijke overheid/ het KNM geven bij bijzondere weersomstandigheden een stookalert af met een verzoek niet te stoken.

3. Is het college bereid om een campagne op te zetten die gericht is op de onwenselijkheid van houtstook? Zo ja, per wanneer zou het college dat willen doen? Zo nee, waarom niet?

Wanneer uw raad oproept tot het voeren van een ontmoedigingsbeleid tegen houtstook en daarvoor middelen beschikbaar stelt, zullen wij dat vanzelfsprekend
uitvoeren, bijvoorbeeld door middel van de door u voorgestelde campagne, maar ook de inzet van andere instrumenten – zoals door u voorgesteld bij de vragen
hieronder – kan dan worden overwogen.

4. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat ze zich in het kader van haar zorgplicht voor de inwoners van de stad moet inzetten om (de overlast van) houtstook zoveel mogelijk te verminderen? Zo ja, welke extra mogelijkheden ziet het college die hiervoor kansrijk kunnen zijn? Zo nee, waarom niet?

De gemeente heeft een zorgplicht over een veelheid aan onderwerpen. Het is daarom nodig prioriteiten te stellen. Op dit moment ligt de prioriteit niet bij het tegengaan van houtstook. Gelet op het beperkte aantal meldingen dat wij ontvangen, zien wij vooralsnog geen aanleiding om de prioriteit anders te leggen.

Zie ook ons antwoord op vraag 3.

5. Ziet het college mogelijkheden of kansen in het stimuleren van rookgasfilters voor op de houtkachels waardoor de schadelijke emissies gereduceerd worden? Zo nee, waarom niet?

Zie ons antwoord op vraag 3.

6. Is het college bereid om het STAB-document toe te passen (Stichting Advisering Bestuursrechtspraak voor Milieu en Ruimtelijke Ordening) wanneer inwoners zich tot de gemeente wenden met klachten over stookoverlast? Zo nee, waarom niet?

Zie ons antwoord op vraag 3.

7. Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat een slooppremie, zoals bij een pilot in Nijmegen, voor een houtkachel o.i.d. een goede stimulans kan zijn voor burgers die een schoon alternatief zoeken? Zo ja, bent u bereid om dit verder te onderzoeken? Zo nee, waarom niet?

Zie ons antwoord op vraag 3.

8. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat als er wijken in Almere zijn die t.z.t. van het aardgas afgaan er alleen gezonde alternatieven voor verwarming als optie moeten worden geboden en dat de inzet op houtstook vermeden moet worden? Zo ja, op welke wijze zou u dat willen regelen? Zo nee, waarom niet?

In de warmtetransitievisie hebben wij aangegeven dat wij vooralsnog geen uitvoeringsplannen gaan opstellen om wijken van het gas te halen. Het is zeker niet ons voornemen om, wanneer wij daartoe wel overgaan, in te zetten op houtstook als alternatief voor gas.

9. Is het college bereid om houtrookvrije wijken en/of houtrookarme wijken te stimuleren, zoals afgesproken in het Schone Lucht Akkoord met de provincie Flevoland? Zo ja, kunt u dit verder toelichten? Zo nee, waarom niet?

Wij hebben het Schone Lucht Akkoord ondertekend. Enkele ondertekenaars van het akkoord nemen deel aan een pilot gericht op houtroookvrije wijken. Aan die pilot neemt Almere niet deel. Voor ons staat voorop dat er landelijke uniforme regels en normen nodig zijn over houtstook. Op basis daarvan zijn preventieve maatregelen en beleid mogelijk. Zolang er geen goed handhaafbaar juridisch instrumentarium is, is het zeer de vraag of dit effect zal hebben. Aanschaf en gebruik van een houtkachel kan lokaal niet worden verboden.

10. Is het haalbaar om in de APV of in de a.s. Omgevingswet een bepaling op te nemen dat houtstook bij bepaalde weersomstandigheden, zoals windstil weer of mist, verboden wordt? Zo ja, bent u bereid om dat te regelen? Zo nee, waarom niet?

Dit is haalbaar. Zie verder ons antwoord op vraag 3.

Tot slot laten wij u graag weten dat wij op 22 juli 2022, in samenwerking met de provincie Flevoland, gastheer zijn van het Schone Lucht Jaarcongres, dat op de Floriade Expo 2022 wordt gehouden.