Falend Wmo toezicht 2019, IGJ-rapport december 2020

Indiendatum: 10 dec. 2020
Antwoorddatum: 19 jan. 2021

1. Kunt u aangeven hoe het WMO-toezicht en verantwoording in Almere is georganiseerd?

Dit betreft een technische vraag. Almere heeft het toezicht Wmo 2015/Jeugd sinds de decentralisatie van de Wmo en jeugdwet vanaf 2016 als volgt georganiseerd.

Toezicht kwaliteit Wmo:
De gemeentelijk toezichthouder en de GGD, welke beiden door ons zijn aangewezen, voeren gezamenlijk het lokale en regionale kwaliteitstoezicht Wmo uit. Onderzoeken met betrekking tot de kwaliteit worden ingesteld indien een aanbieder bijvoorbeeld geen of te weinig zorg verleent, of onjuiste zorg verleent. De gemeentelijk toezichthouder adviseert, naar aanleiding van onderzoeksresultaten, tevens het management van de afdelingen Zorg & Welzijn, Inkoop & Aanbesteding, Contract- en Leveranciersmanagement, Wmo-consulenten, Wijkteams etc. De gemeentelijk toezichthouder en de GGD voeren waar nodig samen onderzoeken uit of nemen deze van elkaar over. De GGD voert het toezicht op de incidenten en calamiteiten uit.

Toezicht kwaliteit Jeugd:
In de Jeugdwet (JW) is het toezicht op de kwaliteit belegd bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De Inspectie Gezondsheidszorg en Jeugd (IGJ) voert ook het toezicht op de incidenten en calamiteiten uit. Daarnaast heeft de gemeente – in het kader van contractering, samenwerking, afstemming en monitoring –een rol bij het toezien op / controleren van de kwaliteit.

Rechtmatigheid Wmo en Jeugd:
Het team Handhaving van de afdeling Werk & Inkomen voert het toezicht op de rechtmatigheid Wmo 2015 en Jeugd uit. Binnen dit team zijn sociaal rechercheurs door ons aangewezen als toezichthouder Wmo 2015 en Jeugd. Deze verrichten de onderzoeken met betrekking tot bijvoorbeeld fraude en onjuiste besteding van de Wmo en Jeugdbudgetten (zowel Zorg in Natura als PGB).

2. Zijn de kritische bevindingen van de IGJ ook op Almere van toepassing? Zo ja, hoe komt dat? Kunt u daarbij uitleggen welke stappen er in de afgelopen jaren zijn gemaakt om dit toezicht te organiseren? Zo nee, waarom niet?

De bevindingen van de IGJ zijn deels van toepassing op de gemeente Almere. De afgelopen jaren is geïnvesteerd in Toezicht en Handhaving door het nemen van diverse maatregelen:

- het aanscherpen van werkwijze en werkprocessen;
- meer aandacht voor proactief handelen (bijvoorbeeld invoering van de bewust keuze gesprekken bij de PGB);
- het inrichten van een integraal Team Kwaliteit en Rechtmatigheid waar fraudesignalen worden onderzocht en uitgevoerd;
- het inrichten van een fraudemeldpunt (info@TKR.nl);
- het maken van afspraken met zorgaanbieders over gesignaleerde misstanden;
- het uitvoeren van rechtmatigheidsteekproeven op dossier niveau;
- het maken van netwerk afspraken over samenwerking met ketenpartners zoals GGD, IGZ, SVB en Zorgaanbieders.

Wat nog wel ontbreekt, en dat is een constatering van IGJ die ook op Almere van toepassing is, zijn de beleidskaders voor Toezicht en Handhaving. Kortom, op uitvoerend niveau is de laatste jaren stevig geïnvesteerd in Toezicht en Handhaving. De beleidsmatige kant moet nog wel worden geborgd. Daarmee kan de raad haar controlerende rol beter uitvoeren. Daarnaast is een terecht punt over transparantie en openbaar maken van rapporten van toezichthouders en/of de maatregelen of sancties. Ook daar is nog een verbeterslag te maken en is inmiddels besloten de rapportages van toezichthouders WMO en Jeugd vanaf 2021 openbaar te maken.

3. Zo ja, hoe gaat u er nu voor zorgen dat er een stevig WMO toezicht wordt opgezet? Zo nee, waarom niet?

Almere is actief in landelijke gremia om doorontwikkeling van dit thema te bewerkstelligen. Zoals al eerder aangegeven ontbreekt een beleidskader. Daar werken wij nu aan in de vorm van een beleidskader Toezicht en Handhaving, dat niet alleen voor de Wmo en de Jeugdwet geldt, maar voor het hele Sociale Domein. Wij zullen de raad in het tweede kwartaal 2021 een beleidskader voorleggen waarin de doorontwikkeling van Toezicht en Handhaving in het Sociaal Domein wordt geschetst. Wij betrekken hierbij de opgedane inzichten uit zowel het IGJ rapport als andere nieuwe inzichten.

4. Is dit toezicht en verantwoording wel bij de Jeugdhulp georganiseerd en zo nee, waarom niet en wat gaat u daaraan doen? Zo ja, kunt u dit nader toelichten?

Ja, toezicht en verantwoording Jeugdhulp is georganiseerd. Zie de beantwoording van de voorgaande vragen.